Bitcoin Serüveni: Edan Yago’nun Hikayesi
Edan Yago, Güney Afrika’da ailesinin zorlu koşulları içinde büyüyerek geçtiği gençlik döneminde, annesinin kıyafetleri arasında sakladığı altınları gizlice alarak hayatını sürdürdü. Apartheid hükümetinin uyguladığı sert sermaye kontrolleri ve uluslararası yaptırımların etkisiyle, Yago ve ailesi sonunda ülkelerini terk etme yoluna gitti.
Tercüme edilen geçmişi, ailesinin kayıplarıyla birleşince Yago’nun yaşamında kalıcı izler bıraktı. Ailesinin bazı bireyleri Holokost’tan kurtulmuşken, diğerleri bu şansı elde edememişti. Bu deneyimler, Yago’ya sinirbilim ve veri bilimi alanındaki eğitimini birleştirerek Bitcoin dünyasına yönelmesinde yol gösterdi.
CoinDesk’e verdiği röportajda Yago, "Baştan sona odak noktam, daha fazla egemenlik için araçlar geliştirmeye çalışmak oldu" şeklinde konuştu. Kendini "Bitcoin hızlandırıcısı" olarak tanımlayan Yago, merkeziyetsiz bir ticaret platformu olan Sovyrn’in kurucu ortağıdır. Bu platform, Bitcoin kullanarak akıllı sözleşmeler gibi karmaşık işlemleri gerçekleştirmeyi hedefleyen BitcoinOS adlı bir rollup yığını geliştirmektedir.
Teknik Başarılar
Yago’nun liderliğindeki ekip, Bitcoin ağı üzerinde sıfır bilgi kanıtına geçiş yaptıklarını duyurarak önemli bir gelişmeye imza attı. Bu konuda Yago, “Bitcoin’de rollup’lara izin verecek bir platform inşa ediyoruz. Böylece akıllı sözleşmeler üzerinde değişiklik yapmadan ağın güvenliğini korumaya katkıda bulunuyoruz” açıklamasında bulundu. Yago, hedeflerinin Bitcoin’i yalnızca bir işlem aracı olmaktan çıkararak daha kapsamlı bir işletim sistemine dönüştürmek olduğunu belirtti.
Yago’nun ekibi, şu anda Cardano (ADA) blok zincirini Bitcoin için bir akıllı sözleşme katmanına dönüştürmek için Emurgo adlı bir firma ile iş birliği yapıyor. Perşembe günü yapılan bir duyuruya göre, ilk teknik adım olarak, "BOS’un ZK tabanlı BitSNARK doğrulama protokolünü kullanarak BTC ve Bitcoin varlıklarının köprülenmesine ve Bitcoin’in benzersiz likiditesinin Cardano’ya taşınmasına" olanak tanıyacak BOS Grail köprüsünün Cardano’nun açık kaynak ekosistemiyle entegrasyonu gerçekleştirilecek.
Kripto Duayeni
Yago, on yılı aşkın bir süredir blok zinciri sahnesinde aktif olarak yer alıyor. 2013 yılında San Jose, California’daki bir Bitcoin konferansında "kripto para birimi tabanlı bir siyasi bölge" fikrini ortaya koydu. Bu fikir, Honduras’ta projeyle ilişkili üç özel ekonomik bölgenin kurulmasına ve sonrasında bir hukuki mücadeleye sebep oldu. Bu dönem, Balaji Srinivasan’ın ağ devletleri kavramının başlangıcı olarak kayda geçti.
Zamanla, erken dönem yatırımcılarının vizyonları, sektöre sonradan katılanların spekülatif eğilimleri tarafından gölgede bırakıldı. Yago, “Tüm kripto ekosisteminin karşılaştığı en büyük zorluk, idealizmin spekülatif kumarhanelerle karıştırılması oldu” diyerek durumu özetliyor. Ancak Yago, iki tarafın da haklı yönleri olduğu savunarak, "İdeolojik olarak yönlendirilen bireyler için memecoin’leri ve merkezi borsaları tamamen reddetmek cazip görünse de, bu durum, insanların finansal hayatlarını daha iyi yönetme yollarını keşfetmeleri için önemli bir fırsat sunuyor" şeklinde konuştu.
